Zapalenie tarczycy

Zapalenie tarczycy stanowi niejednorodną pod względem etiologii i przebiegu grupę chorób gruczołu tarczowego. Zapalenie ostre i podostre występują rzadko podczasz gdy zapalenie przewlekłe głównie będące chorobą autoimmunologicznąi występuje dużo częściej. W części przypadków zapaleniu mogą towarzyszyć objawy nadczynności tarczycy lub rzadko rak tarczycy.

Definicja-Rzadka choroba spowodowana zakażeniem bakteryjnym (najczęściej Staphylococcus, Streptococcus), występująca u obu płci w każdej grupi wiekowej
Objawy-Gwałtowny początek z gorączką powyżej 38°C, uczucie ucisku, ból nasilający się w czasie poruszania głową i połykania, zaczerwienienie skóry nad tarczycą, osłabienie, dreszcze, powiększenie lokalnych węzłów chłonnych
Rozpoznanie-W badaniach laboratoryjnych wzrost OB, leukocytoza.
Leczenie -Podawanie najczęściej dużych dawek antybiotków. W celu złagodzenia dolegliwości bólowych podaje się leki przeciwbólowe, stosuje się ciepłe, wilgotne okłady na skórę. W wypadku zropienia gruczołu konieczna jest interwencja chirurgiczna.

Definicja-Rzadka choroba spowodowana niekedy leczeniem jodem radioaktywnym a nawet przy podaniu dawki diagnostycznej. Może być spowodowane odczynem na nici chirurgiczne po operacji tarczycy, urazem gruczołu.
Objawy-Dość gwałtowny początek z gorączką powyżej 38°C, uczucie ucisku, ból nasilający się w czasie poruszania głową i połykania, zaczerwienienie skóry nad tarczycą, osłabienie, dreszcze, powiększenie lokalnych węzłów chłonnych
Rozpoznanie-W badaniach laboratoryjnych wzrost OB, leukocytoza, charakterystyczny przebieg choroby.
Leczenie -Choroba ustępuje samoistnie. Czasmi w przypadkach po stosowaniu jodu radioaktywnego konieczne może się okazać podawanie sterydów (Encorton)

Definicja-Choroba spowodowana zakażeniem wirusowym, obejmująca część lub cały gruczoł, 4-6 razy częściej u kobiet w wieku 15-40lat. Choroba zwykle trwa 2-4 miesięcy rzadko powyżej 12 miesięcy.
Objawy -Obejmują złe samopoczucie, bóle mięśniowe, uczucie ogólnego rozbicia, początkowo gorączkę, często jednostroony obrzęk, bolesność uciskową, ból szyji promieniujący do ucha czasami do mostka, na początku choroby w części przypadków rozwija się nadczynność tarczycy (uczucie gorąca, osłabienie, drżenia mięśni, szybkie bicie serca, spadek masy ciała), następnie (po 1-3 miesiącach) powrót prawidłowej funkcji tarczycy, w niektórych przypadkach może rozwinąć się niedoczynność tarczycy. Zdarzają się również przypadki, w których jedynymi objawami jest powiększenie tarczycy i niewielka jej tkliwość przy dotyku.
Rozpoznanie: W badaniach - zwiększone OB, w scyntygrafii zmniejszony wychwyt technetu, w biopsji cienkoigłowej obraz ziarniniakowego zapalenia tarczycy.
Leczenie -W 70% samoistne wyleczenie, stosje się kwas acetylosalicylowy, niesterydowe leki przeciwzapalne, leki przeciwbólowe, okłady np z płynu Burowa. Czasem w ciężkich przypadkach podaje się hormony sterydowe. Niekiedy zejściem podostrego zapalenia tarczycy jest wole wieloguzkowe.

Definicja-Choroba autoimmunologiczna w której wytwarzane są przez organizm przeciwciała przeciwko enzymowi tarczycowemu (TPO-peroksydaza tarczycowa). Najczęstszy rodzaj zapalenia tarczycy, występujący 3-4 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn. Występuje predyspozycja rodzinna.
Objawy-Początek często skryty, stopniowe powiekszanie tarczycy z niewielkim, rzadko pojawiającym się bólem, przejściowe objawy nadczynności tarczycy, w późniejszym okresie niedoczynność. U niektórych chorych mogą wystąpić objawy oftalmopatii (zmiany oczne)
Rozpoznanie-Stwierdzenie obecności przeciwciał antytyreoglobulinowych lub antymikrosomalnych, zwiększone OB, biopsja cienkoigłowa (obecność nacieków limfocytarnych).
Leczenie- Leczeniem z wyboru jest długotrwale podawanie małych i średnich dawek T₄, które przedłuża okres równowagi hormonalnej. W razie potrzeby leczenie niedoczynności tarczycy. Leczenie chirurgiczne jedynie w przypadku powiększenia tarczycy z objawami uciskowymi.

Definicja-Przewlekłe zapalenie tarczycy prowadzące szybko do zwłóknienia normalnej struktury narządu. Występuje z reguły po 40 roku życia nieco częściej u kobiet. Typ choroby tkanki łącznej-kolagenozy.
Objawy-Szybko powiększające się powiększenie tarczycy symetryczne lub jednostronne z objawami ucisku, z utrudnionym połykaniem i oddychaniem.
Rozpoznanie- Badanie scyntygraficzne wykazje obecność ognisk zimnych w zmienionych częściach gruczołu tarczowego. biopsja cienkoigłowa z badaniem cytologicznym.
Leczenie- Chirurgiczne usunięcie części gruczołu tarczycowego w celu umożliwienia prawidłowego połykania i oddychania.