Trądzik pospolity

Definicja: Przewlekła choroba skóry (mieszków włosowych i gruczołów łojowych skóry twarzy, klatki piersiowej i pleców) o bardzo różnycm obrazie klinicznym. Najczęściej chorują osoby w wieku od 12-25 lat, ale może przetrwać do wieku dojrzałego.

Etiologia: Jest to choroba której powstaniu sprzyjają liczne czynniki:

• czynniki dziedziczne
• androgeny (hormony męskie)
• kontakt z olejami i smarami
• stosowanie leków np steroidy anaboliczne, glikokortykosteroidy, lit
• niektóry kosmetyki (komedogenne) przyspieszające rozwój zaskórników

Patofizjologia: W rozwoju trądzika konieczne jest współistnienie kilku zjawisk:

• wzmożone wydzielanie łoju w wyniku stymulacji głównie przez androgeny
• zaburzenia keratynizacji co powoduje zaczopowanie ujść grzuczołów łojowych przez namnożone komórki nabłonka
• namnażanie bakteri beztlenowych Propionibacterium acnes produkujące wolne kwasy tłuszczowe o działaniu drażniącym
• rozwój stanu zapalnego w wyniki działania dużej ilość łoju, który nie może się wydostać na zewnątrz oraz mediatorów zapalnych wytworzonych przez bakterie

Objawy: W zależności jaki typ zmian domnuje na skórze mogą występować:

• zaskórniki czarne ( otwarte)-zmiana o średnicy do 5mm lekko wypukła z czarną plamką, która jest wynikiem nagromadzenie łoju i nabłonków
• zaskórniki białe ( zamknięte)-zmiana o średnicy do 3mm słabo wyczuwalna z białą plamką
• grudki-zmiana zapalna, różowa o średnicy 2-5mm
• krostki-zmiany zapalne zawierające większą ilość materiału ropnego w porównaniu do grudek
• guzki-twardy naciek zapalny o średnicy powyżej 5mm, głęboko penetrujący w głąb skóry
• torbiel-duże guzki zawierające płynną treść ropną
• blizny-małe dołki, rozległe dołki, plamy zanikowe, przerosłe blizny

Rozpoznanie: Na podstawie typowego wyglądu zmian

Leczenie:Przed przystąpieniem do leczenia należy pamiętać że:

• należy delikatnie myć skórę i później ją osuszać
• nie należy samemy wydłubywać, wyciskać wągrów, gdyż przyspiesza to rozwój zmian zapalnych
• należy unikać kosmetyków na podłożu oleju
• nie ma związku miedzy masturbacją a intensywnością zmian
• poprawa może nastąpić dopiero po kilku tygodniach leczenia
• leki należy nanosić na obszar całej chorej skóry

W leczeniu trądzika stosuje się preparaty miejscowe i ogólne.

Substancje do stosowania zewnętrznego:

• kwas salicylowy-działanie odtłuszczjące i odkażające
• nadtlenek benzoilu-działanie bakteriobójcze i komedolityczne (ropuszczające zaskórniki)
• tretinoina (pochodna witaminy A)-działanie komedolityczne
• antybiotyki-klindamycyna, erytromycyna,detreomycyna, neomycyna
• kwas azelainowy-działanie bakteriobójcze i komedolityczne
• adapalen-działanie komedolityczne
• alfa-hydroksykwasy- naturalne kwasy o dziłaniu rozluźniającym czop
• benzamycyna-połączenie nadtlenku benzoilu z erytromycyną

Preparaty do stosowania ogólnego:

• antybiotyki-tetracyklina, kotrimoksazol, erytromycyna, klindamycyna
• izotretinoina-zmniejsza liczbę bakterii, hamuje nadmierne złuszczanie naskórka, zmniejsza zapalenie, powoduje zanik gruczołów łojowych
• leki hormonalne- u kobiet podaje sie estrogeny, które zmniejszają ilość wolnych androgenów a tym samym obniżają produkcję łoju

Warto zauważyć pożyteczny wpływ naturalnych promienii ultrafioletowych (kąpiele słoneczne) lub sztucznych. Immunoterapia szczepionką Acnevac I, II, III ma prawdopodobnie działanie psychoterapeutyczne, chociaż u 30% chorych obserwuje się umiarkowaną poprawę stanu skóry.