Świnka

Definicja: Jest to ostra choroba zakaźna powodująca bolesne powiększenie ślinianek najcześniej przyusznych.

Etiologia: Wywołana przez paramyxovirus. Choroba występuje często wiosną (kwiecień, maj). Szerzy się drogą kropelkową.

Okres wylęgania: Wynosi 16 - 21 dni.

Okres zakaźności: Rozpoczyna się ok. 7 dni przed wystąpieniem objawów i trwa do ich ustąpienia.

Przebieg choroby: Choroba rozpoczyna się dreszczami, bólem głowy, brakiem apetyu, złym samopoczuciem, podwyższeniem temperatury ciała poczym następuje obrzęk ślinianek. W postaci o łagodnym przebiegu choroba rozpoczyna się zazwyczaj bolesnością w okolicy ślinianki w czasie jedzenia. Obrzęk ślinianki przyusznej (zazwyczaj jednostronny) zaczyna się za uchem a następnie szerzy do przodu i ku górze do skroni lub do tyłu, powoduje odstawanie ucha, twarz przybiera asymetryczny wygląd. Dosyć często dochodzi do jednoczesnego powiększenia obu ślinianek podżuchwowych (obrzęk w tym przypadku schodzi w dół na szyję), z towarzyszącą bolesnością przy jedzeniu i nadmierną wrażliwością na kwaśne, słone, słodkie i gorące pokarmy.

Powikłania: Świnka, szczególne u osób po okresie dojrzewania płciowego może zajmować inne narządy równocześnie lub po wystąpieniu typowych objawów świnki oraz czasami bez objawów zapalenia gruczołów ślinowych. Do najczęstrzych powikłań należy:

• zapalenia jąder-do 30% chorych
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu
• zapalenie trzustki

Profilaktyka: Podstawą zapobiegania jest szczepienie wg kalendarza szczepień żywym atenuowanym wirusem lub szczepionką skojarzoną (MMR). Izolowanie chorego aż do ustąpienia powiększenia ślinianek.

Leczenie: Postępowanie jest typowo objawowe:

• leki przeciwgorączkowe
• leki przeciw bólowe
• dieta papkowata bez substancji kwaśnych
• zaleca się żucie gumy