Płonica
Szkarlatyna

Definicja: Jest to choroba zakaźna wywołana przez toksynę erytrogenną, wytwarzaną przez bakterie - paciorkowce z grupy A.

Okres wylęgania: Wynosi 1 - 3 dni.

Okres zakaźności: Najczęściej 24godz. przed wystąpieniem objawów do 2-3tyg. lub dłużej jeżeli wystąpią powikłania.

Etiologia: Na płonicę może zachorować tylko osoba wrażliwa na toksynę erytrogenną, a osoba uodporniona na nią zachoruje tylko na anginę, bez wysypki. Na płonicę można zachorować nawet trzy razy w życiu (istnieją trzy rodzaje toksyny erytrogennej A, B i C), jednakże znaczna większość osób choruje tylko raz w życiu. Płonicą można się zarazić od:

• chorego na płonicę
• chorego na paciorkowcowe zapalenie gardła (anginę)
• zdrowego nosiciela bakterii

Przebieg choroby: Po okresie wylęgania pojawia się nagle wysoka gorączka, złe samopoczucie i charakterystyczna wysypka w kolorze żywoczerwonym, która nadaje skórze dziecka wygląd jak po uderzeniu szczotką ryżową. Wysypka blednie po uciśnięciu. Szczególnie obficie zmiany skórne występują w zgięciach łokciowych, kolanowych, na pośladkach i brzuchu, którym towarzyszą ciemnoczerwone linijne wybroczyny w fałdach skóry-objaw Pasti. Wysypka ustępuje po 2 - 3 dniach, a następnie po jakimś czasie pojawia się charakterystyczne dla szkarlatyny płatowe złuszczanie skóry na dłoniach (szczególnie na opuszkach palców) a potem na stopach. Od początku chorobie towarzyszą zmiany w jamie ustnej - zaczerwienienie gardła ("gardło żywopłonące), naloty na migdałkach podniebiennych, bladość wokół ust, biały nalot na języku, który po 2 - 3 dniach ustępuje pozostawiając żywoczerwony język (język malinowy).

Leczenie: Konieczne jest podawanie antybiotyków (zaleca się 10 - dniową kurację penicyliną), aby zapobiec groźnym powikłaniom wywoływanym przez paciorkowce. W celu złagodzenia objawów towarzyszących podaje się:

• leki przeciwgorączkowe
• leki przeciwbólowe