Odra

Definicja: Jest to ostra choroba zakaźna wieku dziecięcego charakteryzująca się wystąpieniem gorączki, kaszlu, nieżytu nosa, wysypki na błonie śluzowej policzków lub czerwieniu wargowej oraz skóry.

Etiologia: Choroba wywołana przez wirus Paramyxovirus morbilli. Szerzy się drogą kropelkową.

Okres wylęgania: Wynosi 9 -11 dni.

Okres zakaźności: Chory jest zakaźny już 3 - 5 dni przed wystąpieniem wysypki oraz w trakcie jej trwania do 4 doby.

Przebieg choroby: W początkowym okresie choroby, trwającym 3 - 4 dni, występują objawy nieżytowe (podwyższona temperatura ciała, łzawienie, światłowstręt, katar, kichanie, suchy kaszel). W tym okresie, na 2 - 3 dni przed wystąpieniem wysypki, pojawiają się charakterystyczne dla odry plamki na błonie śluzowej jamy ustnej, tzw. plamki Koplika (są to białe plamki na czerwonym tle na błonie śluzowej policzka, na wysokości zębów trzonowych). W tym czasie można też stwierdzić naloty na migdałkach przypominające anginę. Następnie występuje okres wysypkowy, trwający 4 - 5 dni. Wysypka ma postać zlewających się plam, początkowo czerwonych, potem brunatnych, może dawać obraz "skóry tygrysa". Pierwszego dnia wysypka pojawia się za uszami, na twarzy i na szyi; drugiego dnia na tułowiu; trzeciego na kończynach; a czwartego zaczyna ustępować w tej samej kolejności. Wysypka trwa do 7 dni. Gorączka opada, a cała skóra zaczyna się złuszczać (obraz brudnej skóry), pozostawiając brunatne przebarwienia.

Powikłania: Do najczęściej występujących powikłań należą:

• zapalenie płuc (szczególnie u niemowląt)
• zapalenie ucha środkowego
• skaza krwotoczna z krwawieniami
• zapalenie mózgu (1x1000-2000 zachorowań)
• podostre stwardniejące zapalenie mózgu-SSPE

Profilaktyka: Podstawą zapobiegania jest szczepienie wg kalendarza szczepień żywą atenuowaną szczepionką . W przypadku przeciwskazań do w/w szczepionki u osób które miały kontakt z chorym można podać przeciwciała swoiste przeciwko wirusowi odry alba surowicę odpornościową.

Leczenie: W postępowaniu stosuje się jedynie leczenie objawowe. Stosuje się:

• leki przeciwgorączkowe
• leki przeciwkaszlowe
• usuwanie źródło silnego światła (z powodu światłowstrętu)