Leki beta-sympatykomimetyczne stosowane w astmie

Właściwości: Leki z tej grupy pobudzają (leki agonistyczne) receptory alfa (w naczyniach obwodowych) i beta w oskrzelach powodując ich rozszerzenie. Jednocześnie pobudzając inne receptory znajdujące się w sercu są przyczyną działań niepożądanych

Mechanizma działania: W zalężności od sposobu odziaływania leki z tej grupy podzielono na:

• nieselektywnych agonistów receptora alfa i beta (adrenalina)
• nieselektywnych agonistów receptora beta1 i beta2 (izoprenalina, orcyprenalina)
• selektywnych agonistów receptora beta2 (salbutamol, terbutalina, salmeterol, formoterol)

Efek rozkurczowy tych leków uzyskuje się poprzez:

• rozkurcz mięśni oskrzeli
• upłynnienie wydziliny śluzowej dróg oddechowych
• hamowanie uwalniania mediatorów z komórek tucznych i zasadochłonnych
• poprawienie klirensu śluzowo-rzęskowy
• zmniejszenie stopnia nadreaktywności oskrzeli
• hamowanie wczesnej fazy reakcji alergicznej

Poza tym działając na receptory znajdujące się poza narządem oddechowym leki te powodują:

• zmniejszenie oporu płucnego i obwodowego-zmniejszenie ciśnienie krwi
• przyspieszenie czynności pracy serca (tachykardia)
• zwiększenie objętości wyrzutowej serca

Wskazania: Leki z tej grupy są podstawowymi lekami w każdym typie astmy oskrzelowej jako najlepszy środek przerywający napad duszności. U dzieci do 9 miesiąca życia lepsze do tego celu są leki cholinolityczne.

Przeciwskazania: Przeciwskazaniem do stosowania tych leków są ciężkie komorowe zaburzne rytmu pracy serca. U chorych na nadczynność tarczy, chorobę niedokrwienną serca, jaskrę należy indywidualnie rozpatrzyć korzyści wynikające ze stosowania leków w stosunku do działań niepożądanych.

Działania niepożądanie: Leki symtatykamimetyczne oddziaływując na serce powodują: przyspieszenie pracy serca, zaburzenia rytmu serca. Obserwowano również pobudzenie emocjonalne, drżenie mięśni,

Drogi podawania: Leki te możne podawać drogą:

• oddechową
  1. za pomocą inhalatora pod ciśnieniem (MDI). Konieczna umiejątność właściwego przyjmowania leku. Mimo, że tylko około10% leki dotrze tą drogą do oskrzeli to jest to dawka wystarczająca do przerwania napadu. Stosując tzw. ograniczniki "spacers" zwiększamy dawkę jaka dociera do oskrzeli do 20% co jest szczególnie ważne u dzieci oraz w ciężkich napadach u dorosłych. Maksymalne dawki różnych leków dla dorosłych przedstawia poniższa tabela:
     

     Beta-mimetyk- -czas działania	Dawka jednorazowa w mg	Maksymalna dawka dobowa w mg
     Fenoterol-8godz	0,2mg-0,4mg	8x0,2mg=1,6mg
     Salbutamol-4godz	0,1mg-0,2mg	8x0,1mg=0,8mg
     Terbutalina06godz	0,25mg-0,5mg	8x0,25mg=1,6mg
     Salmeterol-17godz	2x0,025mg	4x0,025mg=0,1mg

  2. w postaci inhalacji suchego proszku(DPI)-zapewniają właściwą koordynację wdechu i wyrzutu cząstek proszku do dróg oddechowych. Z powodu większego osadzania się leku w gardle do przyjmowane jednorazowe dawki są większe:
     

     Beta-mimetyk- -czas działania	Dawka jednorazowa w mg	Maksymalna dawka dobowa w mg
     Salbutamol-4godz	0,2mg-0,4mg	4x0,2mg=0,8mg
     Terbutalina-6godz	0,5mg-1,5mg	12x0,5mg=6mg
     Salmeterol-17godz	0,05mg	2x0,05mg=0,1mg

  3. za pomocą nebulizatora przepływowego -lek w postaci aerozolu
• pozajelitową-dożylnie i podskórnie tylko w celu przerywania napadu zagrażającego życiu
• pokarmową-rzadko stosowane ze względu do dużą ilość działań nieporządanych

Pokrewne tematy:

Preparaty: