Ból w klatce piersiowej

Patofizjologia: Ból jako sygnał istniejącego zagrożenia powstaje w wyniku pobudzenia zakończeń nerwowych licznie rozmieszczonych na skórze, w mniejszym stopniu w mięśniach klatki piersiowej, naczyń, przełyku, tchawicy a w znikomym stopniu w płucach.

Etiologia: Przyczyną bólu w klatce piersiowej mogą być

• choroby układu krążenia
  1. choroba niedokrwienna serca
  2. zawał mięśnia sercowego
  3. zator tętnicy płucnej
  4. nerwica serca
• choroby układu oddechowego
  1. choroby płuc i opłucnej
  2. odma opłucnowa
• choroby układu pokarmowego
  1. choroby przełyku
• choroby układu kostno-mięśniowego klatki piersiowej
  1. złamanie żeber
  2. zapalenie stawów żebrowo-mostkowych
  3. zespół Tietza
  4. zespół ramię-ręka
  5. infekcje grypowe
• choroby układu nerwowego
  1. nerwobóle nerwów międzyżebrowych
  2. półpasiec
• choroby narządów jamy brzusznej
  1. choroba wrzodowa żołądka
  2. choroby pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych
  3. choroby wątroby
  4. oste zapalenie trzustki

Objawy:W zależności od przyczyny wywołującej bół w poszczególnych chorobach różni się pod względem lokalizacji, promieniowania, nasilenia, charakteru (stały, okresowy,napadowy), zależności od pozycji, fazy oddechu, objawów towarzyszących.

• ból w chorobach układu krążenia
  1. Ból o charakterze pieczenia, gniecenia, rozpierania, zlokalizowany zamostkowo, promieniujacy do lewej ręki i dłoni (4 i 5 palec-mały i serdeczny), wywołany wysiłkiem zmniejszający się po zaprzestaniu wysiłku lub po przyjęciu nitrogliceryny.
  2. Ból o cechach bólu w chorobie niedokrwiennej serca z tym, że jest on intensywniejszy, silniejszy wyzwalający lęk, nie ustępuje po zaprzestaniu wysiłku czy zażyciu nitrogliceryny, trwa od kilku do kilkudziesięciu godz.
  3. Nagły silny ból za mostkiem połączony z dusznością i odpluwaniem krwistej wydzieliny
  4. Ból krotko lub długotrwały w okolicy przedsercowej promieniujący do prawej ręki. Często wyzwalany przez emocje. Pacjent niespokojny, nieprecyzyjny, chaotyczny.
• ból w chorobach układu oddechowego
  1. Ból jednostronny najczęściej zmuszający chorego do płytkiego oddychania i ułożenia się na chorym boku. Głęboki oddech nasila dolegliwości bólowe. Choroby płuc dają dolegliwości bólowe jeżeli proces chorobowy objął opłucną.
  2. Nagły, krótkotrwały, jednostronny ból z towarzyszącą dusznością
• ból w chorobach układu pokarmowego
  1. Ból o charakterze ściskania, gniecenia, palenia zlokalizowany za mostkiem, często związany z przyjmowanymi pokarmami. Może promieniować do pleców, rzuchwy, ramion.
• ból w chorobach układu kostno-mięśniowego
  1. Ból w miejscu złamania nasilający się w czasie oddychaniu, kaszlu. Bardzo charakterystyczny
  2. Jednostronne, bolesne na ucisk obrzmienie w okolicy mostkowo-żebrowej.
  3. Jednostronne, bolesne na ucisk obrzmienie w okolicy mostkowo-żebrowej I i II żebra
  4. Ból lewego barku nasilający się przy ruchach, promieniujący do ramienia i dłoni.
  5. Bóle mięśni międzyżebrowych, karku i mięśni kończyn z towarzyszącą gorączką, bólami głowy, najczęściej na jesieni.
• ból w chorobach układu nerwowego
  1. Ból rwący, piekący, nadmierna wrażliwość pasa skóry na bodźce dotykowe zaopatrywana przez nerw międzyżebrowy a biegnący między dwoma sąsiednimi żebrami.
  2. Ból piekący, zazwyczaj jednostronny z przyczulicą skóry na bodźce obejmujący 2 lub 3 sąsiednie segmenty z towarzyszącymi pęcherzykami wzdłuż przebiegu nerwów.
• ból w chorobach narządów jamy brzusznej
  1. Ból w dolnej części klatki piersiowej pojawia sie gdy zmiana zlokalizowana jest w okolicy wpustu (przejście przełyku w żołądek).
  2. Bół w napadzie kolki wątrobowej rzadko promieniuje do dolnej części zamostkowej. Ból pojawia się nagle i stopniowo w ciągu od 0.5 do 1godz. narasta.
  3. Ból wątroby powstaje w wyniku znacznego powiększenia narządu, i czasami może imitować choroby opłucnej.
  4. Ból w nietypowych przypadkach może naśladować zawał mięśnia sercowego.

Rozpoznanie: W rozpoznaniu przyczyn bólu w klatce piersiowej znaczącą rolę odgrywa:

• wywiad- pierwszy etap i niekiedy decyduje o rozpoznaniu np ból w chorobie niedokrwiennej serca
• badanie przedmiotowe-wykrywa poprzez dotyk klatki piersiowej choroby toczące się w układzie kostno-stawowym i mięśniowym, poprzez osłuchanie czynności płuc wykrywa choroby opłucnej, serca, płuc
• badania pomocniecze
  1. EKG-choroby serca
  2. RTG klatki piersiowej-choroby płuc, struktur kostno-stawowych
  3. badania labolatoryjne (enzymatyczne)-zawał mięśnia sercowego, ostre zapalenie trzustki

Leczenie: W ostrych stanach bólowych, jeżeli nie znamy przyczyny jego wystąpienia nie powinno się podawać leków przeciwbólowych, które poprzez przytłumienie obrazu chorobowego utrudniają ustalenie rozpoznania.

W pozostałych przypadkach podanie leku przeciwbólowego jest uzasodnione gdyż znosi niekorzystne objawy umożliwiając prowadzenie leczenia przyczynowego ( np zawał mięśnia sercowego) oraz w stanach urazowych (złamanie stłuczenia) łagodzi cierpienie chorego

W stanach chorobowych struktur kostno-mięśniowch zaleca się przyjmowanie leków przeciwzapalnych, w procesch bakteryjnych-antybiotyki, w stanach kurczowych przewodu pokarmowego - leki rozkurczające, w wysięku z opłucnej-leczenie odbarczające.

W niektórych przypadkach niezbędne jest leczenie operacyjne jak ma to miejsce w raku przełyku, raku żołądka, przedziurawienie żołądka, rozwarstwienie aorty.